Ord il miez dall’uniun da mummas e dunnas ei naschiu il giavisch e la damonda da vuler fundar in’uniun da gimnastica per dunnas. La presidenta dallas mummas da lu, Franzisca Degonda ha schau clamar ina radunonza extraordinaria en casa da scola e tschentau allas presentas la damonda sch’il giavisch existi aunc da vuler fundar in’uniun da gimnastica per dunnas. Tuttas presentas ein stadas fiug e flomma persuenter e per quei di, ils 27 da fevrer 1967 ei l’uniun cul num «Uniun da gimnastica da dunnas e mattauns Rabius» (UgdR) stada realitad e vegnida fundada.
Suenter dus meins ein las statutas vegnidas presentadas ed unanimamein approbadas. Muort che 35 dunnas e giuvnas eran s’annunziadas per la gimnastica jamnila hai tuccau da formar duas gruppas. Per saver indemnisar la mussadra ei vegniu fixau ina contribuziun meinsila da 6 francs per persuna e 2 francs per la segirada d’accidents. Absenzas senza perstgisa vegnevan incassadas cun 50 raps. Appel vegneva fatg tier mintga sera da gimnastica. 1986 ei aunc vegniu fundau sut l’organisaziun dall’uniun da gimnastica, la gruppa da gimnastica mumma e pign (mupi). Daventar commembra activa u passiva savevan ins naven da 15 onns. Igl intent dall’uniun ei da promover il far gimnastica e da tener il tgierp lingiers duront igl entir onn cun prender part als exercezis da gimnastica minimum inaga ad jamna.
Sfegliond il cudisch dalla cronica, che vegneva mintgamai screts dalla presidenta, croda ei si che las cronicas vegnevan pridas fetg serius e scretas cun in grond plascher ed intuiziun, a maun cun ina scrartira ina pli biala che l’autra. Ed ei vegneva lu buca mo fatg gimnastica mobein aunc bia autras cussas. La stad vegneva ei interpriu viadis e spassegiadas, fatg gimnastica el liber ed era fatg da cumminonza il parcur. Turas cun velo vegnevan fetg schaziadas e l’organisaziun da grilladas per las famiglias dallas commembras gudidas. Igl unviern vegneva iu ensemen cun skis ni fatg cuorsa liunga u era iu las notgs da glina pleina a scursalar. Sper la gimnasica dall’jamna vegnev’ei era festivau s. Clau e fatg Nadal da cuminonza, separticipau a tils da tscheiver cun ni senza ils pigns (mupi), menau si tocs humoristics tier seras da famiglia e seras da tscheiver dall’uniun da mummas e dunnas, separticipau cun stans da rauba fatg sez sco pauns e pettas, tarscholas, paun cun pera, da tuttas sorts tustgets ed aunc bia auter tier exposiziuns en vischnaunca, rimnau pupi vegl per augmentar empaul la cassa ed aunc bia autras caussas. Insuma lavurs nundetg grondas ch’eran mai vegnidas senuspidas d’interprender. Il bien spért che regeva ell’uniun ha gidau tier quei grond success.
Il giubileum dall’uniun per 20 onns existenza ei vegnius festivaus en casa da scola ils 8 da matg 1987 ed envidau ei vegniu las fundaturas e tuttas presidentas sper las commembras dall’uniun. Vegnidas ein fetg biaras e gudiu la buna tscheina « fondue bourguignonne » ed ils bials plaids e reminiscezas dallas presidentas d’antruras. Pertgei cronicas vegnevan lu aunc buca scretas ed ord ils protocols savevan ins buca prender ora ils schabetgs duront igl onn ora.
LM52